1. Hoe kan ik schenken?
Wie wil schenken, kan in principe niet om de notaris heen. Schenken gebeurt dan via een notariële akte. U betaalt hierop schenkbelasting. In Vlaanderen gaat het om een vlak tarief van 3% voor kinderen en partners als het om roerende goederen gaat.
Roerende goederen kan u ook onderhands schenken, dus zonder schenkbelasting. Zo kunt u schenken via een bankgift of een gewone overschrijving.
Om later alle discussies te vermijden (Was het nu een schenking of een lening?) maakt u na de gift het best een bewijsdocument op dat zowel door de schenker(s) als de begiftigde (ontvanger van de schenking) wordt ondertekend. Dit document kan later ook gebruikt worden als u de bankgift toch wilt laten registreren.
Beslist u om toch te schenken zonder notariële akte, dan moet u rekening houden met een risicotermijn van 3 jaar. Overlijdt de schenker binnen de 3 jaar na de schenking, dan komen de geschonken goederen toch nog in de nalatenschap terecht en worden ze belast met erfbelasting.
Onroerende goederen worden altijd via een notariële akte geschonken met de bijhorende progressieve schenkbelasting. De tarieven in rechte lijn zijn dus progressieve tarieven die starten aan 3% maar kunnen oplopen tot 27%, afhankelijk van waarde en verwantschap.
Pas op met ondoordachte schenkingen!
Opgelet: Vlabel (Vlaamse Belastingdienst) oordeelde recent dat in een bepaald dossier de schenking tussen echtgenoten kwalificeerde als fiscaal misbruik.
2. Hoe kan ik inkomen behouden uit de geschonken goederen?
U kunt overwegen om de goederen te schenken met een voorbehoud van vruchtgebruik. U behoudt dan het recht op de ‘vruchten’ (intresten-dividenden bij roerende goederen, huurinkomsten bij onroerende goederen). Dit gebeurt steeds via een notariële akte.
Vreest u dat de vruchten er niet elk jaar zullen zijn, dan kunt u aan de schenking een facultatieve last van 3-4% koppelen. Zo kunt u toch een bepaald inkomen ontvangen uit de geschonken goederen.
3. Kan ik een kind ‘bevoordelen’ door een schenking?
Doet u een schenking als voorschot op erfdeel, dan wordt met deze schenking rekening gehouden bij de verdeling van uw nalatenschap. Wat betekent dit meestal in de praktijk? Het kind in kwestie mag de schenking dan gewoon houden. Deze schenking wordt dan ‘gecompenseerd’ of verrekend doordat hij of zij minder krijgt van de rest van de nalatenschap.
Neemt u in de akte op dat het gaat om een schenking buiten erfdeel, dan wordt daar in principe geen rekening meer mee gehouden bij de latere verdeling van de nalatenschap. De schenking wordt dan later niet meer verrekend. Zo kunt u doelbewust één kind bevoordelen tegenover de andere kinderen.
Opgelet: Dit kan niet onbeperkt. Uw kinderen zijn namelijk reservataire erfgenamen. Ze hebben elk sowieso een reservatair erfdeel.
4. Wat met mijn vermogen als de ontvanger van mijn schenking failliet gaat?
Stel dat uw zoon of dochter na de schenking in woelig financieel vaarwater terechtkomt en uw zoon of dochter wordt geconfronteerd met schuldeisers? Hoe kunt u voorkomen dat u hiervan mogelijke gevolgen draagt? Neem dergelijke feiten of omstandigheden op in een ontbindende voorwaarde. Het is belangrijk om de situatie correct en objectief te omschrijven in deze ontbindende voorwaarde.
5. Wat met mijn vermogen als de ontvanger van mijn schenking voor mij overlijdt?
Overlijdt u zoon of dochter na de schenking maar voor u, dan komen de geschonken goederen normaal gezien in de nalatenschap van uw kind terecht.
Is uw zoon of dochter ondertussen gehuwd, dan bestaat de kans dat de geschonken goederen bij de aangetrouwde schoondochter of -zoon terechtkomen. Stel dat u dit niet zo’n goed idee vindt, dan kan u dit opvangen door in de schenkingsakte een ‘beding van terugkeer bij vooroverlijden van de begiftigde’ op te nemen.
Maar wat als de geschonken goederen dan niet meer aanwezig zijn in het vermogen van uw kind? Dit kunt u opvangen door te voorzien in een ‘zaakvervanging’ in de akte. De goederen die de oorspronkelijke goederen vervangen komen in de plaats en komen terug wanneer de ontbindende voorwaarde zich voordoet. Kan deze zaakvervanging niet meer bewezen worden, dan kan in de schenking ook bepaald worden dat de schenker een schuldvordering zal hebben op de begiftigde of diens nalatenschap.
Conclusie
Een schenking lijkt misschien eenvoudig, maar is het niet altijd. Er komt vaak meer bij kijken dan dat u in eerste instantie zou denken. Laat u daarom begeleiden door experten ter zake bij het maken van de juiste keuzes en de opmaak van de juiste documenten.
Van plan om te schenken? Maak de juiste keuzes!
