Kunst is investeren in langdurig geluk

Sofie Van de Velde: ‘Als galeriste valt het me op dat mensen vaak schroom hebben om vragen te stellen over kunst. Ze voelen zich onzeker en gaan ervan uit dat ze te weinig kennis over kunst hebben. En dit terwijl ze vaak meer over kunst weten dan dat ze zelf beseffen. Zo krijgen we tijdens onze schooljaren op zich al redelijk wat kunstkennis mee. Maar ook vanuit ons katholiek verleden worden we in onze kerken en kathedralen overvloedig geconfronteerd met kunst. We staan verder in onze kunstkennis dan dat we vermoeden.

‘Wat is kunst, Sofie?’ Deze vraag krijg ik wel vaker. Het antwoord op deze vraag is voor elk van ons verschillend omdat we allemaal vanuit ons eigen referentiekader naar kunst kijken. We krijgen van jongs af aan een bril op de wereld mee. Vanuit die bril ben je ontvankelijker voor de ene kunstvorm dan voor de andere.

Kunst is voor mij in eerste instantie een belevingspakket. Steun je een jonge kunstenaar door een werk van zijn of haar hand te kopen, dan investeer je in een ervaring. Diezelfde jonge kunstenaar heeft nog een leven voor zich om op verschillende plekken in de wereld getoond te worden. Dankzij kunst kan je met die jonge kunstenaar meereizen. Je kan hem of haar volgen in de evolutie van zijn discours. Je beleeft en ervaart. Je verrijkt je blik op de wereld.

Kunst is een investering in langdurig geluk. Dit in tegenstelling tot materiële spullen, want die zijn vergankelijk. Na enkele maanden of jaren zijn onze laptop, gsm of televisie al kapot of achterhaald. Kunst daarentegen wordt alleen maar boeiender en sterker in de loop der jaren.’

1. Koop geen kunst die je lelijk vindt, ook al vermoed je dat het in waarde zal stijgen.
   Sofie Van de Velde: ‘Als mensen me vertellen over een kunstwerk waar ze echt helemaal niets bij voelen, maar het toch willen kopen omdat het over enkele jaren zoveel meer waard zou kunnen zijn, dan heb ik één advies: Koop het niet! Kunst moet je leven kleur geven. Elke keer als je ernaar kijkt. Koop je dat kunstwerk toch, dan ben je enkel en alleen bezig met de mogelijke meerwaarde en verlies je de andere dingen die kunst met jou kunnen doen uit het oog. Zo voedt kunst onze mentale gezondheid. Kunst maakt ons gelukkiger en vermindert onze stress. Kunst leert onszelf relativeren. En nog veel meer dan dat.’
    
2. Twijfel je om kunst aan te kopen? Weet dat kunst meer dan ooit een optie is.
   Sofie Van de Velde: ‘We leven in een boeiende tijd op kunstvlak. Er wordt heel veel kunst gemaakt. Er is zoveel keuze. We leefden lange tijd van de ene kunsttendens naar de andere. Het expressionisme, het impressionisme, het surrealisme… Telkens weer in afgelijnde periodes. Nu zitten we duidelijk in een nieuwe boeiende fase waarin de jonge generatie kunstenaars sprokkelt. Van het internet bijvoorbeeld. Ze zien van alles en eigenen zich dat op hun manier toe. Daardoor krijgen wij de kans om kunst op een andere manier te beleven. Kunst gaat nu veel verder dan enkel figuratieve schilderkunst. Het gamma aan kunstvormen is zo gigantisch groot. Bijgevolg is kunst meer dan ooit een optie.’
   
   
3. Sta je langer dan 9 seconden stil bij een kunstwerk, dan is er alvast affiniteit.
   Sofie Van de Velde: ‘Wie kunst wil aankopen, gaat meestal eerst op verkenning. Ik merk meteen in de galerie wanneer iemand echt de intentie heeft om kunst aan te schaffen. De persoon in kwestie blijft dan duidelijk langer dan gemiddeld bij dat ene werk staan. We kijken gemiddeld nog geen 9 seconden naar kunst als we niet van plan zijn om te kopen. Zijn we dat wel en voel je enige affiniteit met het werk, dan kijken we langer. Een tweede stap richting aankoop zijn vaak de klamme handen. De affiniteit groeit. Het is belangrijk om met je hart en goesting te kopen. Nogmaals, kunst moet je ook als mens verrijken. Is dat niet zo, dan koop je sowieso beter niet.’
    
4. Loop zomaar even een galerij binnen. Ook als je niet van plan bent om te kopen.
   Sofie Van de Velde: ‘Loop ook een galerie binnen zonder de intentie om te kopen. Dat is helemaal oké. Als galeriehouder vinden we dat helemaal niet vreemd. Slechts 2% van de bezoekers aan een galerie, kopen daadwerkelijk ook een kunstwerk. Aarzel niet en stap gewoon binnen. Durf vragen te stellen. Neem kunst in je op. Geniet. En wandel met een gerust gevoel terug buiten.’
   
   
5. Ga voor een werk dat betaalbaar is.
   Sofie Van de Velde: ‘Bepaal voor jezelf een budget voordat je op zoek gaat naar een kunstwerk dat je wil aankopen. Een kunstwerk hoeft echt geen fortuin te kosten. Werk van jonge kunstenaars vind je gemakkelijk onder de vijfhonderd euro. Je hoeft ook niet meteen voor een gigantisch groot werk te gaan. Ook een tekening of voorstudie kan interessant zijn.’
   
   
6. Maak een moodboard als voorstudie op je aankoop.
   Sofie Van de Velde: ‘Hoe moet ik nu een kunstwerk kiezen, Sofie? Ik weet niet eens waar ik van houd.’ Heel wat mensen uiten op deze manier hun twijfel. Dan geef ik steevast de tip om een moodboard te maken. Een vakantie voor de boeg? Het ideale moment om een museum of galerie binnen te springen en ideeën op te doen. Stel jouw moodboard en dat van je gezin samen. Een fijne manier om de zoektocht naar het juiste kunstwerk te starten.’
    
7. Verdiep je in de kunstenaar in kwestie.
   Sofie Van de Velde: ‘Heb je belangstelling voor een bepaald werk? Google de kunstenaar dan even. Ga zijn of haar parcours na. Waarom kiest hij of zij voor bepaalde thema’s? Wat inspireert hem of haar? Zijn er linken met andere kunstenaars of stijlen? Hoe meer je over het werk en de kunstenaar weet, hoe interessanter het wordt. Neem gerust ook even contact op met de kunstenaar of zijn galerie. Vraag om wat extra uitleg. Elk werk heeft een verhaal. Zonde om je daar niet vooraf in te verdiepen.’
   
   
8. Vastberaden om kunst aan te kopen? Weet dan goed waar je aankoopt.
   Sofie Van de Velde: ‘Er zijn twee soorten kunstgalerieën. Elke galerie heeft zijn eigen spelregels. Weet welke soort galerie je binnenstapt als je van plan bent om kunst te kopen. Zo hebben we de promotiegalerieën of ‘the primary market’. Zij zetten zich in voor de promotie van levende kunstenaars of werken met erfgenamen rond het oeuvre van een overleden kunstenaar. Ze zijn de rechtstreekse schakel tussen kunstenaars en verzamelaars. Ze begeleiden de kunstenaar in zijn of haar carrière. Ze gaan op zoek naar plaatsen wereldwijd waar de kunstenaar nog kan tentoonstellen. Ze nemen de kunstenaar mee naar kunstbeurzen. Een grote investering in tijd, plaats en ruimte, maar heel fijn om te doen. Onze galerie op het Antwerpse Zuid is een promotiegalerie. We laten onze kunstenaars groeien en gaan er als een soort van manager voor zorgen dat ze op de beste podia terechtkomen.
   
   Daarnaast is er ook de secondary market. Het gaat om galerieën die bestaand werk doorverkopen en dus geen nieuw werk recht uit het atelier van de kunstenaar. Ze kiezen geen beperkt aantal kunstenaars die ze dan begeleiden, maar hebben vaak een rijk aanbod aan kunstwerken uit uiteenlopende collecties.
   
   Naast de galerieën kan je uiteraard ook in veilinghuizen en op kunstbeurzen kunst aankopen. Ook dat is telkens weer een ervaring. Iedereen mag er binnen. Maak eens vrijblijvend zo’n veiling mee. Geniet van de bijzondere sfeer.’