Ondernemers zien de overdracht van hun bedrijf als een absoluut sleutelmoment in hun leven. Wij fungeren graag als klankbord bij hun zoektocht naar een waardige opvolger.
Een uitgebreide bevraging bij ondernemers binnen het klantenbestand van Bank Van Breda leverde enkele opmerkelijke resultaten op, bevestigt ook Dominic Dhaene als expert bij Van Breda Advisory. Hij begeleidt al jaren met de nodige kennis en ervaring ondernemers bij de overdracht van hun bedrijf.
Dominic Dhaene: ‘Ondernemers zien de overdracht van hun bedrijf als een absoluut sleutelmoment in hun leven. Terecht. Het is en blijft een grote stap die heel wat teweeg kan brengen. Wij fungeren graag als klankbord bij onze ondernemers die plannen hebben om afstand te nemen van hun bedrijf en op zoek zijn naar een waardige opvolger. Om dit met kennis van zaken te kunnen doen, is het belangrijk om voeling te behouden met hun leefwereld. Om te weten welke vragen een overdracht bij hen oproept. Om zicht te hebben op hun bezorgdheden en uitdagingen. Vandaar een dergelijke enquête. Bij het bekijken van de resultaten vallen me meteen vier belangrijke aandachtspunten op.’
Overlaten is van alle leeftijden. Het is een hot topic.
Dominic Dhaene: ‘Heel wat bedrijven worden vandaag de dag overgelaten. Daar zijn verschillende redenen voor. Uiteraard speelt de vergrijzing hier een rol in. Een grote groep ondernemers bereikt een leeftijd waarop het bedrijf overlaten een logische stap is. Ze hebben jarenlang hard gewerkt en willen zorgeloos genieten van al dat harde werk. Dus vertrouwen ze op de volgende generatie ondernemers om hun levenswerk voort te zetten. 65% van de deelnemende 65-plussers zijn actief bezig met de overdracht of verkoop van hun bedrijf. Een logische gang van zaken. Maar dat betekent ook dat één derde van deze leeftijdsgroep nog niét bezig is met een overdracht of verkoop. Op ondernemen staat duidelijk geen leeftijd.
Naast de 65-plussers trekt een tweede leeftijdscategorie meteen mijn aandacht bij het bekijken van de enquête resultaten. Het gaat om de ondernemers tussen 36 en 45 jaar. 26% van deze groep is op dit moment al actief bezig met het overlaten van hun bedrijf. Dat is opmerkelijk, vind ik. Maar ook dit valt uiteindelijk te verklaren.
Het gaat vaak om gedreven ondernemers die een bedrijf starten en opbouwen. Daar genieten ze van. Maar van zodra het bedrijf ‘matuur’ is, steekt de kriebel om opnieuw te beginnen de kop op. Ze zijn geboren serial entrepreneurs, start uppers of scale uppers. Maar ze zien zichzelf niet als manager of CEO. Dus verkopen ze op een bepaald moment hun bedrijf.
Naast deze groep heb je ook jonge ondernemers die kiezen voor een owners buy out. Ze zijn bijlange nog niet uitgeblust, ze willen nog jaren ondernemen maar hebben het er moeilijk mee dat hun volledig vermogen geblokkeerd zit in hun bedrijf. Bovendien missen ze toegevoegde waarde op specifieke gebieden om hun bedrijf te laten groeien. Dus verkopen ze hun bedrijf aan een investeerder en behouden ze zelf een minderheidsparticipatie. Die investeerder brengt niet alleen geld aan maar vaak ook know how die de ondernemer niet heeft. Zo krijgt de ondernemer na de verkoop van zijn bedrijf meteen ook de ruimte om ook naast het bedrijf vermogen op te bouwen.’
Ondernemers verkiezen vaker een externe overdracht boven familiale opvolging.
Dominic Dhaene: ‘93% van de ondernemers zijn van plan om het bedrijf extern over te laten en gaan niet voor familiale opvolging. Misschien een verrassend resultaat? Maar het bevestigt volgens mij wél een goede tendens. Ondernemers luisteren minder naar wat zij en de kinderen willen maar meer naar wat de beste beslissing is voor de continuïteit van het bedrijf. Als je denkt in het belang van het bedrijf, vind je altijd een oplossing. Dat weten we uit onze jarenlange ervaring. Dat was jaren geleden vaak anders. Toen ging men er te vaak zomaar van uit dat zoon of dochter het bedrijf overneemt. Het was een onuitgesproken evidentie.
Nu slaat de slinger soms een beetje de andere kant uit. Ondernemende ouders willen hun kinderen de stress en workload van het ondernemerschap vaak besparen. Omdat ze als geen ander weten hoe zwaar dat ondernemerschap weegt op het sociale en gezinsleven. Dus opteren ze liever niet voor een familiale overdracht. Ook als de kinderen zelf echt wel klaar en gemotiveerd zijn om in de voetstappen van mama of papa te treden. Ouders blijven vaak zo lang mogelijk op de rem trappen. Omdat ze hun kinderen willen behoeden. Vandaar ook het belang om ten gronde het gesprek aan te gaan met je kinderen. Doe dit desnoods met de hulp van een expert buiten de familie. Familiale overdracht of externe verkoop? Het is zo belangrijk om hier met z’n allen een consensus in te vinden.
Ondernemers hebben vaak geen idee van de waarde van hun bedrijf.
Dominic Dhaene: ‘Dit blijft een frappant gegeven. Voor 55% van de deelnemender ondernemers is een correcte waardebepaling de grootste uitdaging bij de overdracht van hun bedrijf. We merken dit al langer. De reden? Ondernemers bekijken hun bedrijf te veel vanuit zichzelf en niet vanuit de eventuele koper. Ze zien hun stock, het aantal klanten, het gebouw, het geld op de rekening…. Maar daar gaat het voor de koper in se niet om. De koper wil vooral zijn toekomstig inkomen kopen. Hij of zij kan vijf tot zeven jaar in de toekomst kijken, maar niet verder. Dus moet hij de aankoop kunnen terugbetalen in diezelfde periode. Een koper bekijkt de zaak anders. Dus helpt het als verkopende ondernemer om even in het hoofd van een potentiële koper te durven kijken.
Je kan dit vergelijken met het bepalen van de waarde van je huis. Jij kan er als eigenaar een bepaalde waarde op kleven, gebaseerd op de aankoopprijs van toen, de renovaties en verbeteringen van de voorbije jaren, de inflatie… Maar een koper houdt daar geen rekening mee. Hij ziet dat anders.
Waardering is een heel belangrijke eerste steen in elk verkooptraject. En toch zien we dat de waarde en én prijs op het einde van dit traject vaak niet meer het allerbelangrijkste zijn. 63% van de deelnemende ondernemers vindt de prijs niet het belangrijkste om te kunnen spreken over een geslaagde bedrijfsoverdracht. Andere factoren krijgen de overhand. Een gegarandeerde tewerkstelling van de medewerkers bijvoorbeeld. Of de klik met de overnemer. Emotionele aspecten spelen doorheen het traject een steeds grotere rol.’
Ondernemers hebben bij de overdracht van het bedrijf nood aan een klankbord.
Dominic Dhaene: ‘Ik had gisteren een klant aan de lijn die volop bezig is met de verkoop van zijn bedrijf. Hij belde me zelf op en was duidelijk heel emotioneel. Hij twijfelde aan zijn keuze om te verkopen. De reden? Een visioen van zijn overleden grootvader (stichter van het bedrijf) die zei dat hij slecht bezig was. Hij was op zoek naar bevestiging en had nood aan iemand die hem nog eens verzekerde dat een externe verkoop de beste optie voor het bedrijf was. Na ons gesprek werd hij rustig. Hij zag de dingen weer helder. Hij had even een klankbord nodig. Iemand die hem vanop afstand kon geruststellen.
Voor 23% van de ondernemers is Bank Van Breda het eerste klankbord en aanspreekpunt bij de verkoop van hun bedrijf. We hebben het dan over hun account manager of een expert bij Van Breda Advisory.
Dat bevestigt nog maar eens dat we de taal van de ondernemer spreken en onze expertise duidelijk geapprecieerd wordt. En uiteraard hebben ze in hun verkoopsverhaal ook andere specialisten nodig, zoals een advocaat, een accountant of een overnamebemiddelaar. Ook zij vullen elkaar aan vanuit hun specifieke expertise en kunnen niet zonder elkaar. Wij zijn dan graag het klankbord dat het overzicht bewaart. De helikopterblik, zeg maar. Om samen te streven naar een geslaagde overdracht van het bedrijf in kwestie. Want dat blijft uiteindelijk de gezamenlijke ambitie.’