Afschaffing terugbetaling van teleconsultaties

Sinds 15 februari vergoedt het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) huisartsen niet meer voor telefonische consultaties. Dat heeft de Nationale Commissie Artsen-Ziekenfondsen of Medicomut beslist. Huisarts Elodie Brunel geeft ons inzicht in de implicaties van deze maatregel en deelt haar standpunt over de afschaffing van de vergoeding voor teleconsultaties.

Teleconsultaties werden tijdens de COVID-crisis geïntroduceerd om het gebrek aan fysieke consultaties te compenseren.

Elodie Brunel: "Het tarief voor teleconsultaties was aanvankelijk 20 euro maar werd in 2022 verlaagd naar 10 euro. Teleconsultaties zijn nuttig voor artsen en patiënten, omdat ze consultaties op afstand mogelijk maken bij situaties die geen klinisch onderzoek vereisen.”

Teleconsultaties werden echter om budgettaire redenen op 0 euro gezet, wat een kostenpost van ongeveer 70 miljoen euro voor het RIZIV vertegenwoordigt. Ze vormden een aanzienlijke kostenpost, wat leidde tot hun tijdelijke afschaffing. De Belgische Vereniging van Medische Syndicaten (ABSYM) bekritiseert deze beslissing scherp en noemt het een "historische terugval" voor het Belgische gezondheidssysteem.

Huisartsen voeren gemiddeld 500 teleconsultaties per jaar uit. Een kleine minderheid van artsen heeft het systeem misbruikt met afwijkende teleconsultatiecijfers.

Elodie Brunel: “Het is uiteraard belangrijk dat deze misbruiken gecontroleerd worden om stigmatisering van de hele beroepsgroep te voorkomen. De medische vakbonden stellen een aantal maatregelen voor om misbruik van teleconsultaties te beperken, zoals het instellen van een maximumtarief en het invoeren van controles voor artsen die een groot aantal teleconsultaties uitvoeren.

Teleconsultaties worden ook gebruikt door specialisten, met name kinderartsen, om patiënten gerust te stellen en onnodige consulten te vermijden. De huisartsenwachtposten functioneerden ook dankzij deze teleconsultaties, waardoor patiënten beter konden worden doorverwezen op basis van hun klachten.

Het is een slechte berekening om teleconsultaties niet meer te vergoeden, aangezien een consultatie bij een huisarts 32 euro kost, terwijl consultaties bij de wachtposten ongeveer 50 euro en 70 euro voor een huisbezoek kosten."

Elodie Brunel: "Om de werkdruk van artsen te verlichten, zijn teleconsultaties belangrijk. Ze maken zorg op afstand mogelijk, wat gunstig is voor zowel patiënten als artsen. Het afschaffen van deze consultaties kan leiden tot een grotere toestroom in huisartsenpraktijken, waardoor het aantal fysieke consultaties zou kunnen toenemen.

In gebieden met een tekort aan huisartsen is het cruciaal om teleconsultaties te behouden om de werkdruk te beheren en kwalitatieve zorg te bieden. Dankzij teleconsultatie kunnen artsen zorg verlenen aan een maximaal aantal mensen in deze moeilijke periode van de komende 10 jaar waarin er nog steeds een tekort aan artsen zal zijn. We moeten echt gebruik maken van dit hulpmiddel en ervoor zorgen dat het blijft bestaan zolang het aantal huisartsen moet worden verhoogd.”

De toekomst van de vergoeding voor teleconsultaties is momenteel een heet hangijzer. Het RIZIV heeft voorgesteld om de vergoeding voor teleconsultaties te verlagen naar minder dan 4 euro, wat door huisartsen als onaanvaardbaar wordt beschouwd. Een redelijker en acceptabeler voorstel is om het tarief voor teleconsultaties op 10 euro te houden.

Ziekenfondsen en minister Frank Vandenbroucke willen een forfaitaire oplossing voor teleconsultaties. Het zou de bedoeling zijn om het forfait van het GMD (Globaal Medisch Dossier) van de patiënt te verhogen en de kosten van teleconsultaties in dit jaarlijkse forfait op te nemen. De ABSYM geeft echter de voorkeur aan een vergoeding per handeling.

De vergoeding van videoconsulten blijft onaangetast, met tarieven van 20 euro. Dit type consultatie wordt echter minder gebruikt dan teleconsultaties, omdat ze niet toegankelijk zijn voor alle patiënten, vooral niet voor ouderen.

Elodie Brunel: "De herwaardering van teleconsultaties wordt verwacht voor juli 2025, maar ik ben pessimistisch over de haalbaarheid van deze maatregel tegen juli. De tijdelijke opschorting van de terugbetaling voor teleconsultaties heeft grote gevolgen voor artsen en patiënten in België."

De medische vakbonden en de artsenverenigingen roepen op tot een herziening van deze maatregel en tot het invoeren van oplossingen om de toegankelijkheid en kwaliteit van zorg te garanderen.